Klettersteigen met kinderen

Voordat je met kinderen de via ferrata op gaat, is het belangrijk dat je zelf al ervaring hebt. Jij bent de aangewezen persoon om in lastige situaties adequaat te handelen. Samen met een andere volwassene op pad gaan kan handig zijn, maar de basis blijft: zonder ervaring is het risico te groot. Dat betekent ook dat je weet hoe je omgaat met materiaal, zekeren en noodsituaties. Tot slot: kies een route die past bij jullie ervaring en niveau.

Niels: "Herhaling en praktijkervaring zijn key. Zeker met kinderen wil je niet voor verrassingen komen te staan."

Bij klettersteigen met kinderen gaat het niet alleen om plezier, maar ook om bescherming. Een kindergordel en kinderhelm zijn essentieel. Let vooral op de pasvorm: een te grote helm kan gevaarlijk zijn bij een val. Een dynamisch touw van ongeveer 20 meter zorgt voor een veilige verbinding tussen ouder en kind. Zekermateriaal, een reddingssetje en een klettersteigset zijn ook onmisbaar. Let op: klettersteigsets zijn meestal pas geschikt vanaf 40 kg, omdat de valdemper anders niet goed werkt. Raadpleeg altijd de productomschrijving, certificering en handleiding van de fabrikant. 

Het concept van het nazekeren is hierbij belangrijk: jij klimt eerst naar boven, bevestigt het zekerapparaat en zorgt dat het kind veilig kan volgen. Een dynamisch touw absorbeert de impact bij een val, en het kind blijft altijd aan het touw gekoppeld. Afhankelijk van de route en het kind klim je voor of achter.

Persoonlijk gebruikt Niels vaak de Petzl Scorpio als klettersteigset. Extra karabiners, slings en een touw zitten standaard in zijn rugzak. Een katrol kan handig zijn bij het bouwen van een takel, en een rustsling biedt de mogelijkheid om op zware stukken even uit te rusten. 

Hoewel er kant-en-klare nazekerkits op de markt zijn, zoals de Edelrid Belay Bag, vindt Niels zelf dat het gewone klimtouw vaak net zo efficiënt werkt, met het voordeel van meer flexibiliteit voor andere oefeningen zoals abseilen.

Klettersteigen wordt vaak gezien als een toegankelijke sport, maar dat maakt het ook gevaarlijk. Een klettersteigset vangt een val op, maar voorkomen dat je valt blijft cruciaal. Daarom is het verstandig om altijd goed voorbereid te zijn, eventueel een gids in te huren of een cursus te volgen. Voor ouders die hun kinderen veilig willen meenemen op avontuur, zijn cursussen een perfecte manier om te leren hoe je een kind veilig kan zekeren en welk materiaal het meest geschikt is.

Ondanks alle voorbereidingen en veiligheidsmaatregelen blijft klettersteigen een onvergetelijke ervaring. Het brengt je naar plekken die anders onbereikbaar zijn, geeft een extra dimensie aan het bergavontuur, en biedt kinderen een unieke kans om de bergen op een veilige manier te ontdekken. Met de juiste kennis en uitrusting kun je samen genieten van dit spannende avontuur, terwijl je veiligheid altijd voorop blijft staan.

Vanaf welke leeftijd kan een kind klettersteigen?
Dat hangt af van de motoriek, lengte en concentratie. Vaak vanaf 8 jaar, mits onder begeleiding van een ervaren volwassene.

Welke gordel is het meest geschikt voor mijn kind bij het klettersteigen?
Voor jonge kinderen vaak een integraalgordel zoals de Edelrid Fraggle, bij grotere kinderen kan een heupgordel zoals de Petzl Macchu ook.

Welke helm is geschikt voor kinderen?
Een kinderhelm. Denk aan de Petzl Picchu, Rock Master Junior of Edelrid Kids Shield. Een goed passende klimhelm wordt soms nog onderschat, maar is toch zeer essentieel. Hij beschermt niet alleen tegen steentjes die naar beneden vallen maar ook wanneer je zelf een val maakt. Een helm beschermt namelijk ook bij zijdelingse impact en een goed afgestelde helm blijft vaak na impact nog goed op je hoofd zitten. Dat is handig na een eventuele pendelval. 

Hoe werkt een rustsling?
Een rustsling gebruik je wanneer je tijdens het klettersteigen even wilt uitrusten op een zwaar stuk, of als je moet wachten op andere klimmers. Door de sling in te klikken aan een nietje of de kabel kun je in je gordel hangen en je armen ontspannen. Veel klettersteigsets hebben na de energieabsorber een extra bevestigingspunt voor een karabiner - ideaal om te gebruiken als rustsling. En maak je geen zorgen: de absorber zal niet uitscheuren zolang je er rustig in gaat hangen. Ga je dit voor het eerst doen? Oefen dan eerst op een veilige, comfortabele plek. Sommige mensen proberen dit pas op 100 meter hoogte, en dat kan voor beginners best spannend zijn! Je kunt als rustsling bijvoorbeeld kiezen voor de Black Diamond Miniwire Alpine of de Edelrid Mission Set 60 cm.

Waarom werkt een klettersteigset niet voor (lichte) kinderen?
De meeste via ferrata sets zijn ontworpen, geproduceerd en gecertificeerd voor personen met een gewicht tussen 40 kg en 120 kg. Binnen dit bereik werkt de energieabsorber zoals bedoeld: hij neemt de klap van een val geleidelijk op, waardoor de impact op het lichaam beperkt blijft. Weegt iemand minder dan 40 kg, dan kan het gebruik van zo’n set levensgevaarlijk zijn. In dat geval zal de absorber namelijk niet uitscheuren zoals bedoeld, waardoor de valenergie niet wordt afgevoerd. De impact kan dan zo groot worden dat het lichaam dit niet kan opvangen, met ernstig letsel tot gevolg.

Wat is de beste  klettersteigset voor kinderen?
De klettersteigset is bij kinderen of personen onder de 40kg niet de hoofdzekering (hierboven wordt uitgelegd waarom). Maar door de set te gebruiken raken ze wel gewend aan het overklikken en kunnen ze bij een val/pendel niet ver van de route komen waardoor het makkelijker is om ze weer terug de route in te krijgen. Welke set je kiest maakt dan niet veel uit, kies er eentje die fijn in de hand ligt.

Moet ik een touw meenemen als ik met mijn kind ga klettersteigen
Ja, een dynamisch touw van ca. 20 meter verbindt jou en je kind en werkt als back-up bij vallen. Bij Klimwinkel verkopen we ook touwen per meter. Je zekert het kind dan door middel van een soort ‘running belay’. Dit is de back up voor het kind tijdens het klimmen. Als ouder moet je zorgen dat je altijd de juiste touwlengte tussen elkaar hebt.

Wat is ‘nazekeren’ bij het klettersteigen met kinderen?
Bij nazekeren klimt de ouder eerst naar boven en bevestigt daar het zekerapparaat. Vervolgens wordt het kind van bovenaf gezekerd tijdens het klimmen. Als het kind valt, komt het direct in het touw te hangen dat jij zekert, waardoor er geen belasting op de klettersteigset komt te staan. Gebruik altijd een dynamisch touw, want dat vangt een deel van de schok op bij een val. Het kind blijft ondertussen wel gewoon de klettersteigset verplaatsen bij elk zekerpunt. Of je vóór of achter het kind klimt, hangt af van de route en het kind zelf - kies wat het beste werkt om goed te kunnen helpen. Op sommige momenten is het echter nodig dat jij voorop klimt, zodat je van bovenaf kunt nazekeren.

Klim ik voor of achter mijn kind tijdens het klettersteigen?
Dat hangt van de route en het kind af. Soms klim je voorop om te kunnen nazekeren, soms erachter.

Moet ik altijd nazekeren?
Niet altijd, maar bij steile stukken is het sterk aan te raden.

Welk zekermateriaal gebruik ik om mijn kind te zekeren tijdens het klettersteigen?
Op sommige stukken moet je het kind nazekeren, vooral op de verticale stukken. Dit kan je doen met het materiaal naar eigen voorkeur. Denk aan GriGri, Reverso of de ouderwetse halve mastworp (HMS), net waar jij je het meest comfortabel bij voelt en het beste mee kan werken. Natuurlijk genieten bepaalde apparaten de voorkeur met bijvoorbeeld een autoblock systeem. Ben je redelijk nieuw in de klimsport dan raad ik zulke apparaten ook zeker aan. Daarnaast is een reddingssetje handig om bij je te hebben. Voornamelijk om een takel te kunnen bouwen.

Kan ik een cursus volgen?
Ja, cursussen leren je veilig je kind te zekeren, materiaal te kiezen en te handelen in moeilijke situaties. Dit kan bijvoorbeeld bij Vertical Adventures.